"David Moyes là thiên tài bóng đá", đó là tấm băng-zôn đã được các CĐV Liverpool giăng ra trong trận đấu lượt về giữa Man United và Liverpool ở Premier League mùa giải 2013-2014, mùa giải có thể được xem là khởi đầu cho thời kỳ tăm tối của Man United. David Moyes đương nhiên đã bị sa thải sau khi mùa giải kết thúc, còn Man United, như chúng ta đã biết, dần lún sâu vào khủng hoảng ở những nhiệm kỳ HLV sau đó.
Ở thời điểm 9 năm trước, khi nhắc đến cái tên David Moyes, cái người ta nhớ đến đầu tiên là mùa giải thất bại của ông ở Man United, sau đó mới tới những gì ông đã làm được cho các đội bóng ông đã từng dẫn dắt. Kể cả khi David Moyes vượt qua được Barcelona và Real Madrid khi còn dẫn dắt Real Sociedad ở mùa giải 2014-2015 sau đó. Cái danh xưng đãi bôi "Kẻ thất bại" ở Man United vẫn cứ mãi đeo bám ông.
Cũng phải thôi, khi bạn cầm một tập thể như Man United, một tập thể mà mỗi cá nhân đều có mức lương tới cả triệu Bảng, một đế chế được xây dựng trong hàng thập kỷ, đó là chưa kể bạn được chính tay người tiền nhiệm, Sir Alex Ferguson lựa chọn, thì chắc chắn trách nhiệm của "kẻ được chọn" sẽ rất nặng nề. Khi đó, người ta sẽ trông đợi bạn giành được các danh hiệu ngay ở mùa đầu tiên để chứng minh rằng lựa chọn của "Ông già gân" là cực kỳ đúng đắn.
Nhưng hỡi ôi! Sir Alex cũng chỉ là con người, vì vậy, ông cũng gặp phải sai lầm như bất cứ ai, và David Moyes chính là một sai lầm như thế, một sai lầm đã khiến Man United "đi lùi" so với bóng đá Châu Âu nói chung và bóng đá Anh nói riêng tới gần 10 năm.
Được đặt cái biệt danh "mỹ miều" là "Người Được chọn", nhưng thực tế cho thấy, ngoài Sir Alex Ferguson ra, chẳng ai ở sân Old Trafford, đặc biệt là NHM Man United muốn David Moyes - một người chưa từng đạt dù chỉ là một danh hiệu với Everton, dẫn dắt một đội bóng có tầm vóc như “Quỷ Đỏ” cả. Người họ muốn thời điểm đó là Jose Mourinho, khi đó vừa mới rời khỏi Real Madrid vì những bất đồng trong phòng thay đồ. Bản thân Jose Mourinho lúc đó cũng tự tin với việc Sir Alex sẽ chọn mình cho "chiếc ghế nóng" ở sân Old Trafford, một phần vì mối quan hệ tốt giữa cả hai. Tuy nhiên, HLV người Scotland lại quyết định "chọn mặt gửi vàng" cho vị HLV đồng hương David Moyes, một quyết định đã khiến Jose Mourinho "bật khóc như một đứa trẻ" - theo lời nhà báo Diego Torres của tờ báo El Pais có trụ sở ở Tây Ban Nha.
Nếu nói cho đúng, David Moyes cũng là "Người Được Chọn", nhưng ông được chọn để khởi đầu cho sự đi xuống của Man United. Thật sự, Jose Mourinho đã may mắn khi "tránh" thành công Man United ở giai đoạn đó. Bởi lẽ, nếu ông dẫn dắt Man United ngay ở mùa đầu tiên, có lẽ cái danh "kẻ khởi đầu cho sự đi xuống của Man United" sẽ thuộc về ông chứ không phải thuộc về David Moyes.
Đúng là Man United thời điểm đó là một đội bóng đồng đều giữa sức trẻ và kinh nghiệm. Thêm nữa, họ vừa mới vô địch Premier League ở mùa giải 2012-2013, cùng với đó là việc lọt vào tới vòng 16 đội Champions League cùng mùa giải và chỉ chịu khuất phục trước Real Madrid ở trận lượt về vì tấm thẻ đỏ oan nghiệt của Nani. Tuy nhiên, đó chỉ là bề nổi của Man United. Còn ở sâu bên trong, họ là một tập thể rệu rã của những "ông già" quá tuổi như Patrice Evra, người lúc đó đã 33 tuổi, hay Rio Ferdinand 36 tuổi. Thậm chí, trong đội hình của họ còn có sự góp mặt của Ryan Giggs, khi đó đã 41 tuổi. Đó là lứa "lính cựu", còn các cầu thủ được xếp vào hàng "lính trẻ" của Man United thì lại bị đánh giá là "khá non nớt" và thiếu kinh nghiệm chiến đấu. Tổng hòa lại với nhau, chúng ta có một tập thể Man United giàu kinh nghiệm nhưng không còn đủ lực và đủ lực thì lại thiếu quá nhiều kinh nghiệm và bản lĩnh.
Có thể thấy, với một đội hình như thế, David Moyes khó có thể giúp Man United có được danh hiệu chứ chưa nói tới cạnh tranh đường dài. Tuy nhiên, NHM Man United, vì những hào quang trong quá khứ, dường như đã quên mất rằng đội bóng của mình thời điểm đấy đã không còn là một Man United "bất khả chiến bại" của những năm đầu thế kỷ 21 nữa. Vì vậy, chẳng có gì lạ khi David Moyes, một HLV chỉ chuyên nắm những đội bóng tầm trung, trở thành tâm điểm của mọi sự chỉ trích mỗi khi Man United thi đấu không được tốt.
Dù được nhớ tới như HLV của một mùa giải thất bại, nhưng khi nhìn vào bảng thành tích của vị HLV người Scotland, chúng ta có thể thấy ông đã làm khá tốt với một đội hình không được xây dựng đồng đều. Cụ thể, ở mùa giải đầu tiên và duy nhất đó của mình, David Moyes đã đưa Man United đến với vị trí thứ 7, vị trí vẫn được giữ nguyên cho tới cuối mùa. Nếu Ryan Giggs, HLV tạm quyền kiêm cầu thủ ở thời điểm đó, có thể giúp Man United ở những trận đấu cuối, “Quỷ Đỏ” hoàn toàn có thể nghĩ đến việc giành một suất tham dự vòng play-off Europa League mùa sau do chỉ thua Tottenham Hotspur, đội bóng đứng thứ 6 mùa đó, đúng 4 điểm. Còn ở Champions League, Man United của David Moyes đã tiến vào tới trận tứ kết và chỉ để thua Bayern Munich vì sự xuất sắc của hàng tiền đạo “Hùm Xám” khi đó, vốn là nòng cốt của đội hình Đức vô địch kỳ World Cup 2014 trên đất Brazil.
Có thể thấy, David Moyes không phải là một HLV tồi, thậm chí ngược lại, ông đã giúp Man United đạt được ít nhiều thành công bằng một đội hình không mấy phù hợp với triết lý thi đấu của ông. Cái ông thiếu, hay nói đúng hơn là không có đủ để tạo nên thành công, đó là sự kiên nhẫn và thời gian, thứ đã được trao cho những người kế nhiệm sau đó. Nhưng cũng giống như David Moyes, họ cũng chẳng thể tiến xa hơn vị HLV người Scotland. Kể cả Jose Mourinho cũng chỉ giúp Man United có được 3 danh hiệu Carabao Cup, UEFA Europa League và Community Shield ở mùa giải 2016-2017. Tuy nhiên, ở thời điểm 3 năm sau đó, chẳng có ai chỉ trích Jose Mourinho là yếu kém, thậm chí người ta còn cho rằng với một đội hình như thế, Jose Mourinho đưa được Man United tới chức vô địch Europa League đã có thể gọi là rất thành công rồi.
David Moyes ở thời điểm hiện tại là một David Moyes rất khác. Không còn hình ảnh của một "Kẻ chiến bại" trong quá khứ nữa, thay vào đó là một vị HLV với bảng thành tích ấn tượng: đưa West Ham, một đội bóng tầm trung ở thành London, vào đến trận chung kết cấp độ Châu Âu đầu tiên trong lịch sử đội bóng, đồng thời trở thành đội bóng duy nhất ở thành London lọt vào trận chung kết của một giải đấu cấp độ châu lục mùa này.
Giới phân tích bóng đá Châu Âu đã cố lý giải thành công này của David Moyes. Có lẽ, lý do lớn nhất giúp HLV người Scotland thành công trên cương vị này đó chính là sự kiên nhẫn và thời gian. Nên nhớ, ở thời điểm ông mới chính thức dẫn dắt West Ham, mùa giải 2020-2021, David Moyes đã đưa “The Hammers” kết thúc ở vị trí thứ 6 của mùa giải, vị trí giúp họ có được suất tham dự Europa League mùa sau do Leicester City, nhà vô địch FA Cup thời điểm đó, đã có được suất tham dự Europa League nhờ vào vị trí trên BXH Premier League mùa đó. Sang đến mùa giải sau, David Moyes đã đưa West Ham vào tới trận bán kết UEFA Europa League mùa đó bằng những con người được ông lựa chọn. Tuy nhiên, ở mùa tiếp theo, HLV người Scotland lại lâm vào tình trạng khó khăn tới mức ở giai đoạn tháng 11, West Ham của ông rơi xuống sát vị trí "cầm đèn đỏ". Tuy nhiên, thay vì đưa ra một trát sa thải, BLĐ West Ham lại lựa chọn tiếp tục tin tưởng người đàn ông Scotland này.
Thực tế cho thấy, ở thời điểm đó, giữ David Moyes ở lại sân Olympic là quyết định hợp lý nhất mà BLĐ West Ham có thể nghĩ đến khi đó. Bởi lẽ, uy tín của David Moyes vẫn còn rất nhiều trong phòng thay đồ “The Hammers”. Thêm vào đó, những thành tích mà HLV người Scotland đạt được ở mùa giải 2021-2022 trước đó càng cho thấy ông là một HLV có đủ tài năng để vực dậy một đội bóng đang lâm vào khủng hoảng như West Ham.
Ở thời điểm đó, Leicester City cũng lâm vào một hoàn cảnh tương tự. Brendan Rodgers cũng đối mặt với những lời kêu gọi sa thải sau khi “Bầy Cáo” không thắng ở 8 trận giai đoạn tháng 11. Tuy nhiên, BLĐ Leicester City vẫn quyết định ủng hộ ông, kể từ đó, kết quả của Leicester City dần được cải thiện. Tuy nhiên, chừng đó là chưa đủ để Brendan Rodgers thoát khỏi "máy chém" sau đó.
Khi được hỏi về trường hợp của David Moyes ở West Ham thời điểm đó, HLV người Bắc Ai-len đã chia sẻ như sau với trang tin The Athletic: "Khi một HLV gặp phải sức ép vì những kết quả không tốt, đó chính là lúc anh ta phải đối mặt với những sự phản bội của ban lãnh đạo. Bạn có thể cảm nhận được điều đấy, thậm chí biết được khi nào nó sẽ xảy ra với một HLV. Nhưng ở Leicester City thì không hề có chuyện đó. Mọi người luôn ủng hộ tôi. Họ luôn tin vào những gì mà tôi xây dựng. Cái chúng tôi cần chỉ là thời gian để giải quyết một số vấn đề ở giai đoạn mùa hè mà thôi".
"David Moyes là một HLV hàng đầu. Anh ấy đã đưa CLB đến với bóng đá cấp châu lục chỉ sau vài năm, một điều mà trong nhiều năm qua, West Ham khó có thể nghĩ đến. Tuy nhiên, những sự thay đổi cần rất nhiều thời gian. Tôi tin rằng anh ấy sẽ vượt qua được những sự thất vọng ở giai đoạn này để giúp West Ham giành chiến thắng trở lại".
Declan Rice, một trong số những cái tên chủ chốt ở West Ham dưới thời David Moyes cũng có cùng suy nghĩ với Brendan Rodgers. Cụ thể, anh chia sẻ: "Thật sự lố bịch khi nhìn vào những sức ép mà Moyes đang đối mặt. Nếu chúng ta nhìn vào những gì mà Moyes đã làm được cho CLB này, nhìn vào cái cách ông ấy vực dậy chúng tôi từ đống tro tàn. Đội bóng nào cũng trải qua khó khăn, HLV nào cũng gặp phải sức ép, nhưng thật thiếu công bằng khi HLV của chúng tôi gặp phải những sức ép như thế, bởi lẽ, ông ấy là một điều thần kỳ với mỗi chúng tôi".
Những gì diễn ra ở phần cuối của mùa giải đã cho thấy Brendan Rodgers, Declan Rice cũng như BLĐ West Ham đã đúng đắn như thế nào khi tiếp tục đặt niềm tin vào David Moyes. Không chỉ giúp “The Hammers” trụ hạng thành công, ông còn giúp họ lọt vào trận chung kết UEFA Europa Conference League mùa này. Trong trường hợp đạt được danh hiệu Châu Âu đầu tiên của mình ở mùa giải hiện tại, chắc chắn David Moyes sẽ thành công trong việc xóa đi cái "tiếng xấu" thất bại mà ông mắc phải sau khi bị sa thải bởi Man United cách đây 9 năm trước.
Trước mắt "Người Được Chọn" sẽ là trận chung kết Châu Âu đầu tiên trong hơn 20 năm cầm quân của ông, một thử thách thực sự nếu xét đến tầm vóc của Fiorentina, một đội bóng từng được xếp vào nhóm "7 chị em" của Serie A trong quá khứ. Tuy nhiên, với những sự ủng hộ của BLĐ cũng như các học trò của mình, chắc chắn, David Moyes sẽ có thể tìm ra công thức để khắc chế thành công La Viola trong 90 phút, hay thậm chí là 120 phút trên sân Eden vào ngày 8 tháng 6 tới đây.